اختلال تنگنا هراسی چیست؟
کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دوباره، مرکز ترک اعتیاد طلوعی دوباره: اختلال تنگنا هراسی، یک اختلال اضطرابی است که شامل ترس غیرمنطقی از فضاهای کوچک، تنگ و بدون مکانیسم فرار است. افراد مبتلا به اختلال تنگنا هراسی ممکن است به هر قیمتی از ورود به فضاهای کوچک و تنگ اجتناب کنند تا با مشکلات و ناراحتی های روحی و روانی مواجه نشوند.
فردی که از میزان بالای اضطراب رنج می برد، در خطر ابتلا به فوبیا یا ترس شدید و غیرمنطقی از موارد یا موقعیت های خاص قرار دارد. اصطلاح کلاستروفوبیا از کلمه لاتین کلاستروم به معنی مکان بسته و از کلمه یونانی فوبوس به معنی ترس گرفته شده است. افراد مبتلا به کلاستروفوبیا مبتلا به ترس غیرمنطقی از قرار گرفتن در فضاهای تنگ و کوچک بدون هیچ گونه وسیله ای برای فرار هستند. افراد مبتلا به تنگنا هراسی (کلاستروفوبیا) ممکن است از فضاهای کوچک اجتناب کنند تا از محرک هایی که منجر به ایجاد اضطراب یا وحشت شدید در آنها می شود اجتناب کنند. افراد از آنچه در فضای محصور و محدود ممکن است اتفاق بیفتد هراس دارند بجای اینکه از خود فضای واقعی بترسند. مردم اغلب از محدودیت و گرفتار شدن می ترسند و در آن شرایط قادر به نفس کشیدن نیستند. اصطلاح “دیوارها نزدیک می شوند”، نشان دهنده احساس گیر افتادن، ترسیدن یا بدشانسی است، که به احساس فرد مبتلا به کلاستروفوبیا مرتبط می باشد.
حتما مطالعه کنید: رابطه اعتیاد و اختلال تنگناهراسی
اختلال تنگنا هراسی چیست؟
تنگنا هراسی، نوعی اختلال اضطرابی است که در راهنمای تشخیصی و آماری ۵ (DSM 5) به عنوان یک نوع هراس خاص طبقه بندی شده است. افراد مبتلا به تنگنا هراسی ممکن است از فضاهای کوچکی که باعث ایجاد ترس و نگرانی در آنها شود اجتناب کنند و شدت این نوع ترس، نحوه طبقه بندی یک فرد از یک فضای کوچک را تعیین می کند. افراد مبتلا به هراس شدید ممکن است فضاهای به ظاهر بزرگ را هم دردسر آفرین ببینند، در حالی که افرادی که دارای هراس کمتر هستند ممکن است درک دقیق تری از فضاهای کوچکتر داشته باشند. تنگنا هراسی، یک بیماری شایع است که ممکن است به خودی خود از بین برود و یا ممکن است نیاز به درمان حرفه ای داشته باشد.
انواع تنگنا هراسی
تنگنا هراسی، ترس از محدودیت، ترس از بی حرکتی و ترس از خفگی است. افراد از گرفتار شدن در فضاهای کوچک و مناطق قفل شده هراس دارند. افراد هنگامی که در فضای محدودی قرار بگیرند، ممکن است ترس از خفگی در آنها ایجاد شود، زیرا آنها معتقدند که در فضایی که در آن محدود شده اند، هوای کافی وجود ندارد. افراد مبتلا به تنگنا هراسی همچنین ممکن است از بی حرکتی اندام های خود بترسند، گویی نمی توانند به سرعت به سمت خروجی حرکت کرده یا ایمنی لازم را دریافت کنند.
ترس از فضاهای کوچک
اکثر فضاهای کوچک باعث می شوند تا افراد احساس گیر افتادگی و حبس شدگی داشته باشند. برخی افراد از همه فضاهای کوچک می ترسند، در حالی که دیگران ممکن است فقط از یک نوع مکان بترسند. افراد مبتلا به تنگنا هراسی از فضاهای کوچک می ترسند از جمله:
خودروها، به ویژه در ترافیک زیاد
آسانسور یا راه پله های تنگ
هواپیما یا قطار
کمد یا زیرزمین
مترو یا تونل
ترس از محدود شدن حرکات
افراد مبتلا به تنگنا هراسی اغلب از شرایطی که حرکات آنها را محدود می کند می ترسند، حتی اگر فضای قابل توجهی در دسترس باشد. ممکن است افراد از محبوس شدن در صندلی آرایشگاه و یا دندانپزشکی هنگام کوتاه کردن مو یا ترمیم کردن دندان های خود بترسند. آنها ممکن است از وسایل بازی در پارک شهر مانند رولر کوستر بترسند، یا از شهربازی شلوغ بیشتر بترسند زیرا ممکن است بتوانند به سرعت فرار کنند. در صورتی که فرد ترس از محدود شدن حرکات داشته باشد، ممکن است اجازه ندهد که دست و یا پای او را گچ بگیرند.
اختلال تنگنا هراسی
ترس از خفگی
بسیاری از افرادی که از محدود شدن در فضاهای تنگ و کوچک می ترسند، از خفگی نیز می ترسند. این افراد ممکن است اعتقاد داشته باشند که اکسیژن کافی وجود ندارد و یا می ترسند که سایر افراد تمام اکسیژن موجود را مصرف کنند و به آنها اجازه نفس کشیدن نخواهند داد. در اوج حملات پانیک، افرادی که از خفگی می ترسند ممکن است لباس های خود را درآورند، زیرا احساس می کنند با این کار راحت تر نفس خواهند کشید.
علائم تنگنا هراسی
علائم تنگنا هراسی معمولاً در دوران کودکی یا نوجوانی بروز خواهد کرد، اما ممکن است در هر زمانی در بزرگسالی نمایان شود. اضطراب ممکن است ناشی از بودن یا فکر کردن در یک فضای محدود باشد و با ترس از آنچه در صورت محدود شدن ممکن است رخ دهد، مرتبط است. افراد ممکن است از این که اکسیژن مصرف کنند و اکسیژن آنها تمام شود و توانایی تنفس آنها را از بین برود. هنگامی که اضطراب به آخرین حد خود می رسد، افراد ممکن است علائم زیر را تجربه کنند که از لحاظ شدت و ضعف متفاوت خواهد بود:
تغییرات دمای بدن که به شکل تعریق، لرز یا گرگرفتگی بروز خواهد کرد
تنش در قفسه سینه، مشکل در تنفس و نفس نفس زدن
افزایش ضربان قلب و افزایش فشار خون
گیجی و یا سردرگمی
ضعف یا حالت تهوع
ترس و اضطراب زیاد
تهوع یا استفراغ
لرزش
علل تنگنا هراسی
علت تنگنا هراسی ناشناخته است، اما محققان معتقدند که عوامل محیطی در ایجاد این فوبیا نقش مهمی را ایفا میکند. تنگنا هراسی به عوامل مختلفی ارتباط دارد، از جمله:
شرطی سازی کلاسیک، زمانی ایجاد می شود که ارتباط بین حبس، ترس و خطر شکل بگیرد
ایجاد اختلال یا کاهش در میزان آمیگدال یا بخشی از مغز که ترس را کنترل و پردازش می کند
هراس تکاملی، به این معنی که ترس از مناطق کوچک ممکن است منفعت تکاملی داشته باشد
استعداد ژنتیکی زمانی ایجاد می شود که ترس از موقعیت ها یا اشیایی پیش آید که ممکن است مضر باشند
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) ممکن است باعث ایجاد تنگنا هراسی شود، زیرا بیمار باید در این ابزار تشخیصی که مانند لوله باریکی است بخوابد
آشفتگی و نابسامانی فضایی ممکن است باعث شود افراد حس بزرگتر بودن نسبت به فضای شخصی داشته باشند و این امر باعث می شود آنها بیشتر از فضاهای بسته بترسند
تنگنا هراسی چگونه تشخیص داده می شود؟
یک روانشناس، روانپزشک یا سایر پزشکان تنگنا هراسی را می توانند به خوبی تشخیص دهند. پزشک برای تشخیص علل و شدت اضطراب، علاٸم فرد را از نظر شدت و حاد بودن مورد ارزیابی قرار می دهد. برای اینکه فوبیای خاص در افراد تشخیص داده شود، باید علائمی را نشان دهند:
واکنش نشان دادن نسبت به اضطراب هنگام قرار گرفتن در معرض موقعیت ترسناک، که ممکن است در بزرگسالان یک حمله پانیک یا در کودکان کوچکتر عصبانیت باشد
این علائم نمی توانند به یک بیماری روانی دیگر مانند اختلال وسواس اجباری (OCD) یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) نسبت داده شوند
تلاش برای فرار از وضعیت و موقعیت ترسناک یا مواجهه با آن، اما با نگرانی و ترس شدید
ایجاد اختلال در عملکرد و روابط روزمره که باعث ناراحتی قابل توجهی می شود
ترس مداوم و بی وقفه ناشی از وجود یا انتظار موقعیت ترسناک
آگاهی از اینکه نگرانی آنها با خطر ظاهری تناسبی ندارد
تداوم ترس حداقل به مدت شش ماه
اختلال تنگنا هراسی
چه کسانی در خطر ابتلا به تنگنا هراسی هستند؟
افرادی که یکی از اعضای خانواده آنها مبتلا به تنگنا هراسی هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این ترس هستند، زیرا مشاهده والدین یا یکی از اعضای خانواده، می تواند به طور غیر مستقیم ترس را در فرد آموزش دهد. افرادی که مستعد ابتلا به احساس اضطراب در فضاهای کوچک و محدود هستند، بیشتر در معرض ابتلا به تنگنا هراسی هستند. علاوه بر این، افرادی که در دوران کودکی آسیب هایی را تجربه کرده اند، در معرض خطر بیشتری هستند، به ویژه افرادی که موارد زیر را تجربه کرده اند:
گیر افتادن در مکانی و ناتوانی در خارج شدن
محصور شدن در یک اتاق تاریک
گیر افتادن در یک فضای کوچک
گم شدن در جمع زیادی
سخن پایانی
افراد مبتلا به تنگنا هراسی، بیشتر از چیزهای ناشناخته در موقعیت ها می ترسند تا خود موقعیت ها. به عنوان مثال، یک فرد بیشتر می ترسد در یک کمد خفه شود و سپس از خود کمد می ترسد. افراد ممکن است سعی کنند از موقعیت هایی اجتناب کرده و فرار کنند که باعث ایجاد اضطراب و وحشت در آنها می شود. در صورتی که اضطراب و وحشت مربوط به تنگنا هراسی دارید، با یک درمانگر متخصص در مورد موضوعات مرتبط با اضطراب و هراس صحبت کنید. یک متخصص بهداشت روان با تجربه و آموزش دیده می تواند به شما در یادگیری مکانیسم ها و راهکارهای مقابله با ترس کمک کند.
اگر شما و یا یکی از عزیزانتان با اختلال سوء مصرف مواد مخدر و اختلال همزمان اضطراب دست و پنجه نرم می کنید مشاورین و درمانگران حرفه ای در کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دوباره، کارشناسان حرفه ای مراقبت های مداوم برای مصرف مواد و اختلالات همزمان ارائه می دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد برنامه های درمانی مناسب با شرایط خود، با یکی از کارشناسان ما در کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دوباره، به عنوان بهترین کلینیک ترک اعتیاد تهران تماس بگیرید.
